Osmaniye İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Ağ darı: Beyaz darı.
Acımık: 1- Acımsı meyveleri olan bir bitki 2- Acımsı.
Acırak: Biraz acı.
Ağ üzüm: Beyaz üzüm.
Ağız: Yeni doğum yapan hayvanların sütü.
Akıt: Loğusalara yedirilen bir tür tatlı.
Ala firik: Tam olmamış firik.
Ala sulu: Biraz tatlanmış meyve.
Alacalanmak: Üzümlerin olgunlaşmadan önceki renk değişikliği.
Alma: Elma.
Aşgana: Aş hane, mutfak, yemek pişirilen yer.
Aşırma: Orta büyüklükte yemek kazanı.
Avarlık: Sebze bahçesi ve sebzelerin genel adı.
Avcar: Baharat.
Baldırcan: Patlıcan.
Bazlama: Kalın ve küçük yufka ekmek.
Bazlambaç: Bazlama, kalın ve küçük yufka ekmek.
Belben: İncir pestili.
Bezdirme: Oklavasız, elle açılan , iki el büklüğündeki bazlama.
Bezi: Hamur topağı, yufka açmak için hazırlanmış yuvarlak hamur.
Biber ağzını börtletmek: Biber acısı ağzını yakmak.
Bici bici: Buz, nişasta ve meyve suyu ile yapılan bir yiyecek.
Bişşek: Yayıkta yoğurdu çırpmaya yarayan araç.
Bittiğ: Bir miktar.
Bostan: Salatalık.
Boyam: Meyan ağacı,kökü ve şerbeti.
Börtletmek: Közde pişirmek.
Bulamaç: Un çorbası,un helvası.
Bulambaç: Bulamaç.
Calak: Güneş yakmış, tadı ve lezzeti kaçmış karpuz.
Ceç: Harman savrulduktan sonraki tahıl yığını.
Ceç küreği: Tahtadan yapılmış kürek.
Cere: Çömlek, çanak çömlek , toprak testi.
Cığındırık: Hayvanın kaburga ve et arasında kalan yeri.
Cılk: Bozuk, içi sulanmış, yenmez hale gelmiş meyve veya yumurta.
Çakıldak: Kalabalık, çok, fazla. Kurutulmuş sebze, meyve.
Çalkama: Aşırı sulandırılmış ayran.
Çeltik: Pirinç tarlası ve hasat edilmemiş pirinç.
Çıtımık: Sakızlık ağacının meyvesi menengiç.
Çir: Kayısı, erik, ayva kurusu.
Çir kavurması: Kuru meyve kavurması.
Çirtim: Küçük üzüm salkımı.
Çömçe: Kazan karıştırmaya yarayan büyük kepçe.
Çöz közlemesi: Bağırsak közlemesi.
Damızlık: Yoğurt mayası.
Darı: Mısır tanesi.
Depki: Bulgur, tarhana pişirirken, kazanı karıştırmaya yarayan araç.
Devlip: El ile çevrilebilen küçük değirmen taşı.
Dıkız pilav: Suyu az, kuruya yakın pilav.
Doğrambaç: Ayranın içerisine ekmek doğranarak yapılan bir yiyecek.
Döğme: Kabuğu dövülerek çıkartılmış buğday, yarma.
Düğürcük: İnce bulgur.
Düğürcük pilavı: Düğürcükle yapılan pilav.
Dürüm: 1-Beş ekmekli ölçü birimi 2- Ekmek arasına sarılarak yapılan dürme , sokum.
Ebelik: Evelik, geniş yapraklı bir ot.
Eğdi: Meyve toplamak için dal eğmeye yarayan çengel, garağı, eğecek , gelberi.
Eriklik: Erik bahçesi.
Erkek ağaç: Meyve vermeyen ağaç
Erkeklemek: Sebzelerin tükenmesi, kartlaşıp yenmez olması.
Eşek turpu: Hardal otu. Yemeği yapılan bir ot türü.
Eşgîrek: Ekşimsi, biraz ekşi.
Eya dolması: Kaburga dolması.
Fedik: Hedik, tahıl haşlaması, haşlanmış, buğday ve mısır.
Firik: Meyve ve tahılların olgunlaşmadan önce yenecek hale gelmesi.
Firik ütelemek: Firik buğday başaklarını ateşte ve alevde pişirmek.
Gara guş: Siyah renkli yırtıcı kuş, kara şahin.
Gara tavuk: Sığırcıktan biraz büyük, eti yenen bir kuş.
Garağa: Çatallı ağaç dalından yapılan çengel, gelberi.
Gatık: Yemeğin yanındaki katkı yiyecek .
Gatmaç: Pişirildikten sonra katılan yemek. Yoğurtlu katmaç, soğukluk katmacı vb.
Gavurgaç: Kavurga.
Gazan: Kazan, tencereden büyük bütün pişirme araçları. Don, yal, bulgur, yemek kazanı vb.
Gelin eli: Yemeği yapılan bir ot türü.
Gıcı gıcı pancarı: Yemeği yapılan bir ot türü.
Gözer: Tahıl elemede kullanılan sarattan küçük, halburdan büyük elek.
Gudeyne: İncir kurusu.
Gümbür: Silindir biçimindeki ahşap yayık.
Günebakan: Ay çiçeği.
Halbur: Orta boy elek.
Hambelis: Mersin ağacı.
Harnıp: Keçi boynuzu ağacı.
Hartlap: Sandal ağacı.
Hedik: Pişmiş buğday.
Hekir: Tere yağı eritildikten sonra oluşan tortu .
Helke: Bakırdan yapılmış su kovası.
Hemil hemil: Yumuşak yumuşak.
Hopal: Yabani güvercin.
Hozak: İncir meyvesinin olgunlaşmadan (yetmeden) önceki hali.
Ispatan: Yemeği yapılan bir ot türü.
İfitlemek: Ayıklamak, tiftiklemek.
İğnelik otu: Yemeği yapılan bir ot çeşidi.
İleğen: Leğen
İrişkin: Sucuk
İrkme: Torbadaki ayran birikintisi.
Kak: Elma, armut kurusu.
Kakırdak: Koyun kuyruğu eritildikten sonra geriye kalan katı kısım.
Karakılçık: Siyah renkteki bir buğday çeşidi.
Karsambaç: Kar ve pekmez karıştırılarak yapılan buzlu bir yiyecek.
Kavurga: Buğday, yer fıstığı, nohut, mısır ve susam gibi yiyeceklerin sac üzerinde kavrulmasıyla yapılan yiyecek.
Kavut: Buğday, yer fıstığı, nohut, mısır ve susam gibi yiyeceklerin sac üzerinde kavrulup un haline getirilmesiyle yapılan yiyecek.
Kazayağı: Yemeği yapılan bir ot türü.
Kelek: Yeterince gelişememiş, ham ve lezzetsiz karpuz.
Kelle ütmek:1-Kelle paça pişirmek için, kelleyi aleve tutarak temizlemek. 2-Boş sözle baş ağrıtmak.
Koruk: Üzümlerin tatlanmadan önceki ekşi hali.
Kömbe (kömme): Ateşe veya küle gömülerek yapılan yiyecekler.
Kömeç: Ebegümeci.
Körmen: Yemeği yapılan bir ot türü.
Kuzu kulağı: Yemeği yapılan bir ot türü.
Küncü: Susam.
Kürem: Yufka ekmeğin kaşık gibi çukur hale getirilmesi.
Leylim: Limon.
Leylim tuzu: Limon tuzu.
Leylimirek: Biraz ekşi.
Mağsere: Bakır leğen.
Meke: Mısır bitkisi.
Mıkla: Yağda yumurta yemeği.
Nişe: Nişasta.
Nişe bulamacı: Palıza, asıda. Nişasta, şeker ve tereyağı ile yapılan yiyecek.
Ocaklık: Ateş yakılan özel bölüm, şömine.
Ombalak: Pekmez, tereyağı ve bulgur unu ile yapılan bir yiyecek.
Oklağa: Oklava.
Öfelemeç: Yufka ekmek ve tereyağı karıştırılarak yapılan yiyecek.
Paça: Kasaplık hayvanların bilekten kesilmiş diz altı etleri ve ayağa yakın kısmı
Paf ciğer: Ak ciğer
Sacayağa: Üç ayaklı saç ve kazan altına konulan araç.
Sadır otu: yemeği yapılan bir ot çeşidi.
Sahan tası: İnek sağılan tabanı dar, üstü geniş kap.
Sarat: Geniş gözlü tahıl eleği.
Sası: Tatsız.
Sehan: Bakırdan yapılan yemek tabağı.
Setik: İnce bulgur, simit.
Sığırdili: Yemeği yapılan bir ot türü.
Simit: İnce bir bulgur çeşidi.
Soğukluk: Semizotu.
Soku: Buğdayı yarma yapmak için taştan açılmış çukur.
Sokum: Dürüm, ekmek arası. Yağlı sokum, soğan sokumu vb.
Söğürme: Biber, patlıcan, domates gibi sebzeleri közledikten sonra yapılan yiyecek.
Süllüm: Ispanaktan yapılan yiyecek.
Sünnetlemek: Yemek tabağında hiç bırakmadan bitirmek.
Süzek: Süzgeç.
Süzme: Torbada süzdürülmüş ayran veya yoğurt.
Şebeden: Alabaş. Küçük, yuvarlak, hoş kokulu bir tür kavun.
Şıfan: Yulaf.
Tepsermek: Hamurun sıcak sac üzerinde yapışmayacak kadar pişmesi.
Teşt: Leğen.
Tetiri: Sumak otu.
Tevriz: Tatlısı yapılan bir kabak türü.
Tırşik: Yılan dili, yılan otu olarak bilinen bitki.
Teleme: Sütten yapılan bir yiyecek.
Toğga: Toyga. Yoğurttan yapılan bir çorba.
Tomatis: Domates.
Tuluk: Tulum yüzülmüş deriden yapılan eşya. Su tuluğu, pekmez tuluğu, yağ tuluğu vb.
Tutmaç: Erişte hamuru.
Ufra: Ekmek açarken, hamur yapışmasın diye kullanılan un.
Yağ tuluğu: Yağ konulan tulum, tuluk.
Yağdannık: Yağ kabı.
Yannık: Yayık.
Yannık yaymak: Yayık yaymak.
Yapışkan: Soğanlı bir bitki.
Yargan: Dövmeden daha küçük boyutta, tarhana yapılan buğday çeşidi.
Yoğurt çalmak: Yoğurt mayalamak.
Yuka ekmek: Yufka ekmek.
Yüksük çorbası: Yüzük çorbası.
Zavza: Yeşillik, sebze , meyve.
|
